İhracatçıda buruk sevinç

Antalya'da ihracatçı ve çiftçiler, Rusya'nın domates ithalatının önündeki engelleri tamamen kaldırmasının ardından buruk bir sevinç yaşıyor. İhracat için bu sezonu kaçırdıklarını dile getiren ihracatçı ve üreticiler umutlarını gelecek sezona bıraktı.
Rusya Tarım Ürünleri Denetim Dairesi’nin 1 Mayıs 2018 tarihinden itibaren domates güvesi içermeyen üretim yerlerinden, işletmelere kısıtlama getirilmeksizin Türkiye Cumhuriyeti menşeli domateslerin Rusya’ya ithalatına izin verilmesi, Türkiye’nin en önemli sebze meyve üretim üssü olan Antalya’da buruk bir sevinçle karşılandı. İhracatçılar, Rusya’ya ihracat içinde önlerinde 20 günlük bir süre olmasına rağmen Kasım ayındaki sezon için umutlu olduklarını dile getirdi. Öte yandan yasakların ardından domatesten başka sebze üretimine yönelen çiftçilerin gelecek dönemde yeniden domates üretime ağırlık vermesi bekleniyor.

‘EŞİT ŞARTLARDA YARIŞALIM’

Antalya Yaş Meyve ve Sebze Komisyoncuları Derneği Başkanı Nevzat Akcan, Rusya’nın Türkiye’den domates ithalatındaki kısıtlamaları kaldırdığı yönünde bilgiler olduğunu söyleyerek henüz kendilerine resmi bir bilgi gelmediğinden yakındı. Konuşulanların yazıda kaldığını kaydeden Akcan, Rusya’ya ihracat yapan firmaların beklemede olduğunu ifade etti. İhracatın açılmasının yanında Rusya’nın domates alımında çeşitli dayatmaları olduğunu ileri süren Nevzat Akcan, ‘ Bu şartlarda bizim Rusya’ya domates satmamız hayal. Tripsli, tutalı domates olmayacak diyorlar. Bu kalitede domates bulmak çok zor. Olmaması mümkün değil. Aynı ülke, Fas ve Ürdün’den domates alırken hiçbir şey sormuyor. Direkt ürünü alıyor. Biz yetiştirdiğimiz ürünün arkasındayız’ dedi.

’20 gün kaldı’

Sezonun bitmesine 20 gün kaldığını dile getiren Akcan, ‘Mayıs’ın 20’sinden sonra Rusya’nın kendi ürünleri çıkıyor. Yüzde 5 ithalat yapar. Bizim yetkililerden beklentimiz, Ürdün, Fas, İran’ın ürünlerini Rusya nasıl alıyorsa, aynı şartları bize de göstersin. Bu şartlarda diğer ülkelerde rekabet etmemiz çok zor. Türk üreticisi her geçen gün kan kaybediyor. Aynı kulvarda yarışalım. Yoksa ete dönecek bu iş’ diye konuştu.

Kasım ayındaki sezondan umutlu olduklarını ifade eden Akcan, ‘Yeni sezonu bekliyoruz. Rusya’ya ihracat açılınca domates fiyat yükseldi diye bilgiler var. Yanlış. Tam aksine fiyatlar düşüşte. Bugün 2 lira 2.5 TL domates. O abartıldığı gibi değil. Yüksek fiyatlar dedikodudan ibaret, öyle bir şey yok. Faturalı tüm hallere bakılsın, fiyatlar yüksek değil. Fiyatlar geriye gidiyor. Yazlık ürünler çıktıkça, sebze fiyatlar her geçen gün düşüşe geçer’ dedi.

‘HERKES KAZANIR’

İhracatçı Sezai Aba, kapılar kapanıncaya kadar ağırlıklı olarak Rusya’ya ihracat yaptıklarını hatırlatarak, ‘Kapılar kapandığından bu yana, Belarus, Ukrayna, Bosna Hersek’e gönderiyoruz. Kısıtlamalar kaldırıldı ama bizim için bu sezon bitti. Kasım ayı için inşallah iyi olur. Rusya pazarı bizim için başka’ dedi.

‘FİRMALARIN ÇOĞU RUSYA BAĞLANTILI’

Uluslararası Uzman Tarım Danışmanı İbrahim Akbulut, uçak krizinin ardından yaşanan durumun Rusya’ya ihracat yapan firmaları olumsuz etkilediğini aktardı. Antalya’da pazarın büyük oranının Rusya’ya bağlı olduğunu dile getiren Akbulut, ‘Kapıların yeniden açılacağı ve domates ihracatının önünün açıldığına dair bilgi var ama Antalya’da net bir bilgi yok. Bekleniyor. İnşallah olur diye bekliyoruz’ diye konuştu.

Önlerinde bir aylık bir zaman olduğunu kaydeden Akbulut, ‘Ama Rusya pazarının şimdiden açılması demek önümüzdeki Kasım ayında ihracatın devam edeceği anlamına gelir. Bu da ihracat firmaları için iyi bir sezon olacağı anlamına gelir. Şimdi sezon sonu geldi, domatesin kalitesi düşmeye başladı. Rusya kapılarının açılacağını kimse ümit etmiyordu ve ona yönelik bir ekim yapılmamıştı. Rusya’ya gidecek ürünlerde analizler, denetimler sıkı, o kalitede ürün elimizde çok fazla yok. Bir aylık sürede çok fazla istenilen düzeyde ihracat yapılamaz’ dedi.

Akbulut, Rusya pazarının açılmasıyla Antalya’da üreticilerin yeniden domates üretimine ağırlık vereceğini belirtti.