Düzenli spor yapmak hem sağlıklı, hem de belli bir sağlık sorunu olan çocukların gelişimi için de son derece önem taşıyor. Ancak özellikle kalp sağlığının korunmasında uygun sporun doğru zamanda yapılması ve sağlıklı beslenmeyle de desteklenmesi gerekiyor. Acıbadem Ankara Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları, Çocuk Kardiyolojisi Uzmanı Prof. Dr. Mustafa Koray Lenk, çocuklarda kesin olarak belirlenmiş bir yaş sınırı olmasa da, ortalama dört yaşından itibaren düzenli egzersize yönlendirilmesi gerektiğine işaret ediyor…
Yaş farkı gözetmeksizin sağlıklı bir vücuda sahip olmanın en önemli koşullarından biri spor yapmaktan geçiyor. Bu nedenle de küçük yaşlardan itibaren çocuklar spora özendirilmeye çalışılmalı. Çocuklarda ne kadar erken spora başlanırsa bunun hayat boyu sürdürülebilen bir alışkanlık olması o kadar kolaylaşıyor. Bu sayede çocuğun fiziksel, sosyal, ruhsal ve hatta kimlik gelişimine de olumlu katkı sağlanabiliyor. Acıbadem Ankara Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları, Çocuk Kardiyolojisi Uzmanı Prof. Dr. Mustafa Koray Lenk, sporun çocukların kalp sağlığının korunması için de gerekli olduğunu söyleyerek, çocukların ve ergenlerin her gün 60 dakika fiziksel aktivite yapmasını öneriyor.
Kalp-damar hastalıklarında riskini düşürüyor
Çocukluk döneminden itibaren aktif bir yaşam sürmek, yaşam süresini artırdığı gibi kalp-damar hastalıkları açısından riski de düşürüyor. Hareketsiz olan çocukların yetişkinlik döneminde de aynı yaşam tarzını sürdürdüğüne işaret eden Prof. Dr. Mustafa Koray Lenk, “Kilo kontrolünün sağlanması, diyabet ve bazı kanser türlerinde riskin azaltılması, iyi kolesterolün yükseltilmesi ve kendine güvenin gelişmesi için çocukların mutlaka düzenli fiziksel aktiviteye yönlendirilmesi gerekiyor” diyor.
Sportif aktivitelere başlamadan önce
Daha önce hiçbir bulgu ve belirti vermemiş bile olsa, tüm çocuklara spora başlamadan önce tam bir fizik muayene ile uygun tetkiklerin yapılması gerekiyor. Böylelikle daha önceden bilinmeyen bazı kalp hastalıkları da saptanabiliyor. Bu hastalıkların başında kalbi besleyen koroner arter anomalileri ve/veya anevrizma denilen genişlemeleri, ritim bozuklukları ve kalp kası hastalıkları geliyor. Prof. Dr. Mustafa Koray Lenk, bu nedenle sportif aktivitelere yönlenmeden önce ailede ani ölüm olup olmadığının sorgulanmasının ve ayrıca normal fizik muayenenin, özellikle kardiyolojik değerlendirme yapılması gerektiğini söylüyor. Böylelikle spor sırasında gelişebilecek istenmeyen durumlar ve hatta ani ölüm riski ortadan kaldırılabiliyor. Sportif aktivitelere katılmış olan çocukların düzenli kardiyolojik kontrollerinin de aksatılmaması gerektiğine işaret eden Prof. Dr. Mustafa Koray Lenk, spor sırasında çarpıntı, göğüs ağrısı ve bayılma durumlarında çocuğun mutlaka bir kardiyoloji uzmanına götürülmesinin de önemli olduğunu söylüyor.
Kalp hastalığı olan çocuklar spor yapabilir mi?
Kalp hastalığı bulunan çocukların birçoğu kontrollü olarak ve izin verilen düzeyde spor yapabiliyor. Akciğer basıncı yükselmemiş olan doğuştan ve/veya sonradan gelişen kalp hastalıkları olanlar çocukların egzersiz kapasiteleri normal olduğu için uygun sportif faaliyetleri yapabiliyor. Prof. Dr. Mustafa Koray Lenk, ancak bu çocuklarda kalp atışlarını aniden arttıran ve yüksek efor gerektiren tenis, basketbol, voleybol ve koşma gibi sporlardan uzak durulması gerektiğini söylüyor. Kalp hastalığı olan çocuklar için en uygun aktivitenin yürüyüş ve yüzme olduğunun önemini belirten Prof. Dr. Mustafa Koray Lenk yürüyüş yapmanın zayıflamaktan öte, vücuttaki stresi azaltmaya da yaradığına, yürüyüşle kan yağlarının düştüğüne, yararlı kolesterol denen HDL’nin yükseldiğine, hatta düzenli yürüyüşler ile kan basıncının bile kontrol altına alınabildiğine işaret ediyor.
Spor yapmanın riskli olduğu kalp hastalıkları
Riskli oluşturabileceği için,
Kalp kapaklarında ağır darlıklar,
Kalp kası kalınlaşması ile beraber seyreden kalp hastalıkları,
Kalp kasının enfeksiyon ve/veya diğer etkenlere bağlı iltihapları,
Akciğer basıncının artışı ile beraber seyreden kalp hastalıkları
Bazı ritim bozuklukları (özellikle uzun QT sendromu ve Brugada sendromu gibi)