Antalya Tabip Odası Yönetim Kurulu Üyesi bugün Serbest Kürsü'de
Aile Sağlığı Merkezleri (ASM) bugün için birinci basamak sağlık hizmetlerinin toplumla ilk adımda temas eden yüzüdür. Pandemi döneminde de durum farklı yaşanmamaktadır. Hastalar gerek bulaş öncesi, hastalık dönemi ve sonrasında ortaya çıkan kaygılarını, hastalık sırasında ortaya çıkan bulguları, kafalarındaki soruları, tedavi sürecindeki olumsuzlukları aile hekimliği ile paylaşmış ve çözüme ulaşmaya çalışmıştır.
Bu temas noktası olması gereken moral düzeyini daha da arttırmakta, kişiler kolay ulaşabileceği birinci basamağa adeta sımsıkı sarılmaktadır. Bu durum pandemi döneminde de birinci basamağın önemini açıkça ortaya koymuştur.
Toplum bu derece güven ve sahiplenme duygusuna sahipken yönetimler aynı duyguyla yeterli kaynak ayırıp bu kurumları sahipleniyorlar mı sorusunu sormak gerekir. Geçmiş dönemlerde olduğu gibi kendi kaderlerine terk edildiklerini söylemek yanlış olmaz.
Bu Antalya örneğinde de açıkça yaşanmıştır. Bir kurum içerisinde sağlam bireylere verilen koruyucu sağlık hizmetlerini, bulaş ihtimali yüksek poliklinik hizmetleri ile aynı zaman ve aynı ortamda vermeye çalışmak olsa olsa virüse hizmet eder. Yani aynı ortamda bir yanda virüs taşıyıp taşımadığını bilmediğiniz hastalar, diğer yanda aynı kapıdan girip çıkmak zorunda olan sağlam kişiye yönelik hizmetler. Bu ciddi bir çelişkidir. Bunun çözümü aile hekimlerinden beklenemez.
Ülkemizde her 3 sağlık başvurusundan biri ASM’lere yapılıyor. ASM’lerde bu hizmeti veren aile sağlığı çalışanlarının sayısı 50 bini bulamazken, 1 milyonun üzerinde olan sağlık insan gücünün ancak yüzde 5’i birinci basamakta çalışmaktadır.
ASM’ler uygunsuz, plansız kötü binalarda, ruhsatsız kamu dışı binalar da, muhtarlıklar da, cami altlarında, garajdan bozma mekanlarda bulunmaktadır. Bir kısmının bir apartman dairesinin bodrum katında ya da güneş görmeyen kör cephesinde kiralık binalarda olduğunu da hatırlatıyoruz.
ASM binaları koşulsuz olarak Sağlık Bakanlığı tarafından yapılmalıdır. Aile hekimliği kamusal bir hizmettir ve kamu hizmeti kamunun sağladığı binalarda sunulmalıdır.
Antalya Tabip Odası Yönetim Kurulu üyesi Dr. Naci İşoğlu