Kimi çocuk sözel alanda iyiyken kimi çocuk grafik sanatsal alanda daha yüksek potansiyele sahip olabilir. Peki bunu nasıl anlayabiliriz?
Avrupa’da 5-12 yaşlarındaki çocukların sıra dışı düşüncelerini ölçen EPOC (Evaluation of Potential Creativity ) Testi ile bunu anlamak mümkün. Tüm Üstün Zekalılar Derneği (TÜZDER) tarafından Türkiye’ye getirilen EPOC Testi, talep eden ailelerin çocuklarına uygulanmaya başladı.
TÜZDER Genel Müdürü Tunahan Coşkun, EPOC Testi ve neden çocuklara uygulanması gerektiği konusunda şu bilgileri verdi:
POTANSİYELİ ÖLÇMEK NEDEN GEREKLİ?
‘Sıra dışı düşünme sadece üstün zekalı/yetenekli kişilere ait bir özellik değildir. Sıra dışı düşünme uygun koşullar sağlandığında geliştirilebilen bir özellik olduğu kadar desteklenmediğinde de gerileyebilir. Bunun için çocukların sahip olduğu sıradışı düşünme potansiyellerinin ölçümlenip, var olan potansiyellerini en iyi şekilde kullanmak ve geliştirmek için bu alanda bir yol izlenmesi gerekir. Bu yüzden çocuğun sıradışı düşünme potansiyeli keşfedilmeli bu anlamda ilgi ve dikkat arttırılmalı, yeni şeyler deneme cesareti için çocuklar desteklenmelidir.
EPOC sıradışı düşünme becerilerini ölçen en yeni testlerdendir. EPOC, 5-12 yaşlarındaki çocuklarının sözel ve grafik olarak değişik ifade alanlarında ıraksak-keşfedici ve yakınsak-bütünleştirici düşünce testlerini kapsayan ve sıradışı düşünme potansiyeli değerlendiren bir testtir.
Sıradışı düşünme potansiyelini keşfetmek; bireylerin problemlere karşı çözüm üretme, stresle başa çıkma gibi becerilerinin farkındalığını arttırmayı sağlar. Bu da bireysel ve toplumsal yaşam kalitesini zenginleştirir; araştırma ve yeni şeyler deneme cesaretini arttırır, hayal gücünü ve mizah duyusunu geliştirir; ilgi, dikkat ve konsantrasyon süresini arttırır; özgüvenini destekler; duygu ve düşünceleri farklı yollarla ifade edebilme becerisini geliştirir.
EPOC İLE YAPILAN ÖLÇÜMÜN AMACI NEDİR?
Avrupa’da 11 ülkede ve 7 farklı dilde yaygın olarak uygulanan EPOC, bireylerdeki farklı ve kendine özgü olan potansiyeli keşfetmeyi hedefleyerek, çocuğun uygun bir şekilde sıra dışı düşünme gelişiminin yönlendirmesi için rehberlik yapar.
ÇOCUĞUNUZU TESTE GETİRMEDEN ÖNCE BUNLARA DİKKAT EDİN
* Çocuğa testin içeriği hakkında gereksiz bilgi verilmemelidir. Eğer çocuk bir zeka testine gireceğini bilirse kaygı düzeyi artabilir ve gerçek performansını sergilemekte zorlanabilir. Bunun yerine çocuğa psikologla birlikte eğlenceli bir çalışma yapılacağı ya da oyun oynanacağı söylenebilir.
* Çocuk teste geldiğinde hasta olmaması, karnının tok olması ve tuvalet ihtiyacının giderilmiş olması gerekir. Böylece test esnasında çocuğu rahatsız edebilecek durumlar ortadan kaldırılmış olur.
* Yapılan testten beklentimiz çocuğu üstün zekalı/parlak zekalı/normal zekalı gibi kavramlarla etiketlemek değil, çocuğu tanımak, onun gelişmiş ve gelişmemiş alanlarını görüp gerekli tedbirleri almak olmalıdır.