Nöbetçi Eczaneler
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Özlem Altay Yücel, kalabalık ortamlardan bulaşan Norovirüs olarak tanınan bu yeni virüs hastalığından korunmanın yollarını anlattı ve uyarılarda bulundu.
GEÇEN yılın ikinci yarısından bu yana görülme sıklığı giderek artan ve şiddetli karın ağrısı, ishal, kusma ve iştahsızlıkla kendisini gösteren Norovirüs, henüz geliştirilmiş bir aşısı olmadığından her yaş grubunu tehdit altına almış durumda. Kreşler, okullar, askeri birlikler, restoranlar, tatil kampları, göçmen kampları ve gemilerde salgınlara neden olan bu yeni virüsün bağışıklık bırakmadığından tekrarlanabilir olduğuna dikkat çeken Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Özlem Altay Yücel, hastalıktan korunmak için ellerin sık sık yıkanması, kalabalık ortamlara çok fazla girilmemesi ve sağlıklı beslenilmesi gerektiğini vurguluyor.
HASTANEYE YATIŞTA ÜST SIRALARDA
Calicivirüs ailesinden bir RNA virüsü olan ve değişik antijenik tipleri olan Norovirüs, en sık olarak ağız ya da dışkı yoluyla bulaşıyor. İshal şikayetiyle hastaneye başvuran kişilerin 5’te birindeki semptomlardan norovirüsler sorumlu. Hasta kişiyle temas edilmesi; kirlenmiş içme suyu, havuz suyu veya buz küpleri kullanımı; midye, istiridye gibi deniz ürünleri ve dondurma, sandviç gibi gıdaların tüketimi ya da kanalizasyon suyu ile kirlenmiş meyve ve sebzelerin kullanılması hastalığa neden oluyor.
ISIYA KARŞI DİRENÇLİ
Geçtiğimiz yılın ikinci yarısından bu yana giderek daha fazla görülmeye başlanan norovirüs, ısı ve klorlanmaya karşı oldukça dirençli bir virüs. Bu yüzden dondurulmuş gıdalarda hayatta kalabiliyor ve virüse soğuk kış aylarında daha sık rastlanıyor.
İLK GÜNLER ŞİDDETLİ GEÇİYOR
Kuluçka süresi 12-48 saat arası olan bu virüs, ilk birkaç gün en yüksek düzeyde virüs atılımına dolayısıyla bulaşmaya neden oluyor, gaitada ise 3 haftaya kadar virüse rastlanabiliyor. Aniden ortaya çıkan bulantı-kusma, inatçı iştahsızlık, ishal, hafif ateş, karın, kas ve baş ağrısı, halsizlik ile kendini gösteriyor.
ÇOCUKLAR DAHA FAZLA ETKİLENİYOR
Hastalığın her yaş grubunda görülebilmesine karşın 1-5 yaş arası çocuklarda hastane yatışı gerektirecek kadar ciddi seyrettiğini belirten Dr. Özlem Altay Yücel, bu virüsün yol açtığı belirtilerin kimi zaman bağırsak düğümlenmesi gibi başka hastalıklarla karıştırılabildiğini vurguluyor. Virüs, hastadan alınan dışkı örneğinin mikrobiyolojik incelemesi ile kesin olarak tespit ediliyor.
TEDAVİ MÜMKÜN
Norovirüs tedavisinde ciddi kusma, ishal ve iştahsızlığı olan hastalara, hastanede yatarak damar yolu ile sıvı veriliyor, böylece kaybedilen su ve elektrolitler yerine konuluyor. Ayrıca bağırsak florasını yenileyen probiyotik desteği sağlanıyor. Tedavide antibiyotik ise kullanılmıyor.
KORUNMAK MÜMKÜN
Rota virüsü gibi aşısı olan hastalıklarda aşı korunmayı büyük ölçüde sağlarken aşısı olmayan norovirüstehijyen kuralları bir kat daha önemli hale geliyor. Dr. Özlem Altay Yücel, hastalıktan korunmak için şu önerilerin yardımcı olacağını vurguluyor:
Eller sık sık yıkanmalı: Hastalıktan korunmada en etkili yol yemek yemeden önce ve sonra, tuvaletten sonra mutlaka el yıkamak. Eller ağız ve buruna sık sık sürülmemeli, tırnak yeme alışkanlığı bırakılmalı
Hijyene dikkat edilmeli: Gıda, yemek hazırlayan kişiler kişisel hijyen kurallarına mutlaka uymalı
Temastan kaçınılmalı: Hasta kişiler ile yakın temastan kaçınılmalı ve hastalar kalabalık ortama girilmemeli. İshal olan çocuk 3 hafta boyunca virüsü taşıdığından, varsa ayrı bir tuvalet kullanmalı, tek tuvalet varsa o çıktıktan sonra tuvalet çamaşır suyu ile dezenfekte edilmeli
Sağlıklı beslenmeli: Ev yapımı gıdalar tercih edilmeli, abur-cuburdan kaçınılmalı, sağlıklı atıştırmalıklar yenmeli, meyve ve sebzeler iyice yıkanmalı
Yeterince ve zamanında uyunmalı: Bağışıklık sisteminin iyi çalışması için uykunun çok önemli olduğu çocuklara aşılanmalı
Spor yapılmalı: Hareketsizlik her yaş grubu için zararlıdır. Yaşa uygun bir sporla uğraşarak bağışıklık desteklenmeli.