Antalya Ticaret Borsası Başkanı Ali Çandır, Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) açıkladığı Tarımsal Girdi Fiyat Endeksi'ni (Tarım-GFE) değerlendirdi
TÜİK’in Ağustos ayı tarımsal girdi enflasyonunu aylık yüzde 0.93, yıllık yüzde 28.74 olarak ilan ettiğini belirten Çandır, ‘Bu rakamlar, aylıkta ve yıllıkta Temmuz ayına göre bir miktar düşüşü gösterse de son 7 yılın Ağustos ayına göre aylıkta en yüksek üçüncü ve yıllıkta ise en yüksek yükselişi göstermiştir. Tarımda kullanılan mal ve hizmetlerin fiyatlarında aylıkta yüzde 1.03, yıllıkta ise yüzde 29.32’lik artış ilan edilmiştir’ dedi.
MALİYETLER YÜKSELİYOR
Ağustos aylarında tarımsal faaliyette bulunanların satış fiyatlarının hammadde/malzeme maliyetlerinden daha yüksek olduğu yıllara bakıldığında 2019 ve 2020 yıllarının öne çıktığını söyleyen Çandır, ‘Son 7 yıldaki diğer tüm yıllarda, Ağustos ayları itibariyle üreticilerin girdi maliyetlerindeki artışlar, satış fiyatlarındakinden yüksek seyretmiştir. Bu durum üreticiler açısından sürdürülemez bir durumdur. Ocak-Haziran dönemindeki aylarda da geçmiş 7 yılda benzer eğilimler gözlenmiştir. Yani üreticiler diğer aylarda da sistematik olarak daha yüksek girdi maliyetleri artış oranlarına maruz kalmışlardır’ dedi.
TÜKETİCİ ENFLASYONUNU TETİKLER
Yurtiçi ve yurtdışı üretici fiyatlarında ortalama yüzde 45’lik artışlar ilan edildiğini belirten Çandır, ‘Görüldüğü gibi tarımsal dünya ile ilgili enflasyonlardan ortalama olarak yüzde 70 daha yüksek seyreden tarım dışı üretici enflasyonu ülke genelinde hakimdir. İlan edilen bu rakamlar tüketiciler üzerinde, gelecek için ciddi bir enflasyonu baskısının söz konusu olacağını göstermektedir’ dedi.
İHRACATI KISITLAYICI POLİTİKALAR
Son dönemde tarım ve gıda fiyatlarının dünya genelinde de hızla arttığını belirten Ali Çandır, diğer emtia fiyatlarının da rekor kırdığını vurguladı. Bir taraftan emtiada arz kısıtlamaları, lojistik darboğazları, ihracatı kısıtlayıcı politikalar hüküm sürerken diğer taraftan da küresel para bolluğunun azaltılmaya çalışıldığını kaydederken, küresel bir daralmaya dikkat çekti. Çandır, böyle bir ortamda tarımsal faaliyetlerin kesintisiz ve büyüyerek devam etmesini sağlayıcı politikaların uygulanması gerektiğini söyledi. Çandır, ‘Mevcut durumda tarımsal faaliyetlerde bulunanlar, özellikle son 11 yılda, maliyet-gelir oranında ciddi zayıflamaya maruz kalmıştır. Özellikle yılbaşından bu yana açıklanan tarımsal enflasyon rakamları, bu zayıflık eğiliminin devam ettiğini göstermektedir. Mutlaka bu gidişatı tersine çevirecek sürdürebilir politikaları uygulamaya koymak zorundayız’ dedi.