Ya yüksek kirayı öde ya da çık…

Tüketiciler Birliği Derneği Antalya Şube Başkanı bugün Serbest Kürsü'de
Bakın yalnızca Türkiye değil dünya büyük bir krizin içerisinde. Yani bu artış ve maliyetler bir küresel sorun haline geldi. Bu durum, hükümetlerin dahi üstesinden gelemeyeceği bir noktaya doğru gidiyor. Hatta bazı ülkeler kırmızı alarm verdiler. Neyse ki biz birçok ülkeden şimdilik iyi durumdayız. Bu ne kadar devam edebilir, küresel toparlanma nasıl olur bunlar hükümetlerin ve uluslararası ilişkiler sonucuna bağlı.

Son günlerde hemen hemen herkesin gündeminde yükselen kiralar var. Özellikle büyükşehirlerde kiralar neredeyse iki katına çıktı. Yaşanan bu durum mülk sahipleri ve kiracılar arasında anlaşmazlıklar çıkmasına neden oldu.

Belki 2 aya yakın kiracıların şikayetleri ile kitlendik. Fahiş kira artışları, evimi veya dükkanımı tahliye et ve tespit davaları ile toplumsal huzursuzluklar had safhaya vardı. Biz buradan ev sahiplerine ve kiracıları bazı uyarı ve tavsiyelerimiz olacak. Sözleşmenin sonlanacağı tarihten önceki aya göre 12 aylık TÜFE oranı ortalamasına bağlı hesaplanıyor. Bu yıl için uygulanacak kira artış oranı yüzde 14.55 olarak belirlendi.

‘YA ÖDE YA DA ÇIK’ DENİLEBİLİR Mİ?

Ev sahibi kontrat dolmadan kiracısına ‘Ya güncellenen yüksek kirayı öde ya da çık’ diyemez. Kira artışı TÜFE ya da sözleşmedeki hükümlere göre yapılır. Özetle ev sahipleri kafalarına göre ‘kiralar çok arttı’ diye kiracılarını çıkaramazlar. Bunun için haklı nedenleri olması gerekir. Bırakın artırmayı pandemi sürecinde Borçlar Kanunu’nun 138 Maddesi gereği ‘Tedbir talepli Kira Uyarlaması davası’ bulunulan yer sulh hukuk mahkemesinde açılabilir. Diğer bir hususta mahkeme yollarına girmeden arabulucuya gidilir.

6325 Sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu 1. Maddesine göre tarafların üzerinde serbestçe tasarruf edebilecekleri iş veya işlemlerden doğan özel hukuk uyuşmazlıklarının çözümlenmesinde arabulucuya ihtiyari olarak gidilebilir. Kira alacağı ve kira tespiti konularında arabulucuya gidilebilir.

Bir ilk derece mahkemesi, istinaf ve temyiz süreleri ile birlikte 5-10 yıl zaman alabilmektedir. Oysa arabuluculukta tarafların birkaç saatte sonuca ulaşmaları mümkün.

Ekonomiktir, dava harcı, mahkeme giderleri, keşif ve bilirkişi ücreti gibi masrafları yoktur. Arabuluculuk ücreti Adalet Bakanlığı’nın yayınlamış olduğu Arabuluculuk Asgari Ücret Tarifesi’ne göre taraflarca eşit ödenir.

10 yıllık sözleşme uzama süresi dolan kiracılara noterden ihtarname yollanmaya başlandı. 5 yılı dolan kiracılar için de kira tespit davaları açılıyor. Mülk sahipleri bu davayla kiraya zam talep ediyor.

Tüketiciler Birliği Derneği Antalya Şube Başkanı Neşet Gündüz