Antalya depreme hazır değil

Jeoloji Mühendisleri Odası Başkanı Bayram Ali Çeltik, olası bir durumda Antalya'nın depreme hazır olmadığını belirterek, belediyelerde jeoloji mühendislerine istihdam sağlanmasına ve denetimlerin gerekliliğine dikkat çekti
ELAZIĞ ve Malatya’da meydana gelen ve 38 kişinin öldüğü deprem, tüm Türkiye’de olduğu gibi Antalya’da da ‘depreme hazırlıklı mıyız’ sorusunu gündeme getirdi. Olası deprem anında kentte toplanma yerlerinin yeterliliği tartışılırken Jeoloji Mühendisleri OdasıAntalya Şube Başkanı Bayram Ali Çeltik’in açıklamaları da endişe yarattı, Tarihikentlerde görüldüğü üzere Antalya’da büyük depremlerin meydana geldiğini ve bir daha olmayacağının garantisi olmadığını belirten denetim eksikliğinin ve belediyelerde jeoloji mühendis istihdamının olmamasına değindi. Sadece 4 ilçe belediyesinde jeoloji mühendisi olduğunu aktaran Çeltik, ‘İmar planlarını, fay hatlarını, kentsel dönüşümleri, yeraltı sularını kontrol edebilmek için, belediyede bir birim kurulmalıdır.Sağlanacak 15 kişilik mühendis istihdamının yükü kente ne olabilir. İstihdam sağlansa ne can kaybımız ne de mal kaybımız bu kadar olmayacak. Denetimler yapılmalı ‘ dedi.

‘DEPREME HAZIR DEĞİLİZ’

Türkiye’nin birçok yeri gibi Antalya’nın da deprem tehdidi altında olan iller arasında yer aldığını belirten Çeltik, ‘Antalya’nın doğusunda, Aksu fay sistemi var. Burasının sismik boşluk olduğundan bahsediliyor. Aynı zamanda batıda Kemer,Döşemealtı, Fethiye, Burdur fay zonları ciddiye alınmalıdır. Geçmişten kalan antik kentlerdeki yazıtlara baktığımız zaman, Antalya’da deprem olma ihtimali yüksek ve yıkıcı depremler meydana gelmiştir. Yakın zamanda olmamıştır ama olmayacağı anlamına gelmiyor. Yakın zamanda bunun örneklerini gördük. Türkiye’nin birçok ili depreme hazır olmadığı gibi Antalya da depreme hazır değildir’ şeklinde konuştu.

‘DENETİM EKSİKLİĞİ VAR’

Kent merkezinin kaya zemin üzerinde olmasından dolayı deprem konusunda şanslı olduğunu belirten Çeltik, ‘Deprem ziyade olaya başka yönden de bakmak lazım. Siz ne kadar sağlıklı binalar yaparsanız yapın, eğer bina zemin ilişkisini kurmazsanız bunların bir kıymeti yok. Baktığınız zaman bazı deprem olan yerlerde bina kutu gibi yatıyor. Görüyorsunuz ki bina düzgün yapılmış. Fakat zeminden kaynaklı sorun var. Bunda da denetim eksikliği var. Burada devreye jeoloji mühendisleri devreye giriyor. Antalya dünyayı ağırlayan bir kent. Konyaaltı en önemli ilçelerinden birisi. Ama buraya baktığımızda, sondajları jeoteknik anlamda kontrol eden bir meslektaşımız yok. Bu şu anlama geliyor, deprem olmasa bile Konyaaltı’nda kötü zemin sağlam binadan ötürü bina yatıyor. Bir de Muratpaşa’dasağlam zemin kötü binadan ötürü yatan binalar var. Yani bir denetim eksikliği var. Muratpaşa’daki eksiklik ise evet sondaj kontrolü yapılıyor ama kazı kontrolü yapılmıyor’ dedi.

‘İSTİHDAM SAĞLANMALI’

Antalya’nın batısının deprem konusunda daha şansız olduğunu aktaran Çeltik, ‘Kemer, Kumluca, Demre gibi ilçelerde zemin etüt raporları kontrol edilmiyor. Buralarda kontrolden kaynaklı eksiklikler olduğu için jeoloji mühendisi istihdam sıkıntısı var. Belediyedeki yetkililerin jeoloji mühendisi almaları lazım. Bugün bir binanın maliyeti 3-4 milyon liraysa, oradaki bir meslektaşımız, zaman içerisindeki binlerce binayı kontrol edebilir. 19 ilçelik büyük bir şehirden bahsediyoruz. Bunun yaklaşık 4 ilçesinde jeoloji mühendisi istihdamı yapılırken, 15 ilçesinde yok. Sağlanacak 15 kişilik mühendis istihdamının yükü kente ne olabilir? Kaldı ki bir olumsuzluğun bedelini, ülkemiz ödüyor. Sadece Antalya değil. İstihdam sağlansa ne can kaybımız ne de mal kaybımız bu kadar olmayacak. Biz bunu çok önemsiyoruz’ ifadelerini kullandı.

AKSU’YA DİKKAT

Kentsel dönüşüm yapılırken para mı yoksa can ve mal kaybına mı dikkat edildiğini sorgulayan Çeltik, ‘Eğer amacımız can ve mal kaybını en aza indirmekse, kentsel dönüşümü depremden daha çok etkilenecek yerlerden başlamalıyız. Bunun için de faya en yakın yerlerden başlamalıyız’ dedi. Bir diğer konunun da imara açılan konuyla alakalı olduğuna değinen Çeltik, ‘Aksu ilçesinde sismik boşluk olduğu söyleniyor. Yani Elazığ’daki gibi. Elazığ’daki fay 500 yıl sonra harekete geçmiş. Aynı şeyin Aksu’da da olmayacağının bir garantisi yok. Ama buralar da imara açılmak üzere. Bunlara dikkat edilmesi gerek. Bu tarz durumlarda tüm yetki alanlarından insanların bir araya gelerek ortak karara varılması gerekiyor’ açıklamasını yaptı.

‘MASTER PLAN YAPILMALI’

İmar barışına da değinen Çeltik, ‘İmar barışı belki idari açıdan bakıldığı zaman yapılması gerekiliyordu ama tamamen vatandaşın beyanına göre imar barışını biz kabul edilemez görüyoruz. eğer yöntem içerisinde uzun vadede olsaydı bu kabul edilebilirdi. Fakat mevcut durumda imar barışı kabul edilebilir bir şey değil’ dedi. Antalya’nın gelecek için deprem master planı yapması gerektiğini sözlerine ekleyen Çeltik, ‘Antalya Büyükşehir Belediyesi’nde jeoloji, deprem müdürlüğü ya da daire başkanlığı olmazsa olmazdır. İmar planlarını, fay hatlarını, kentsel dönüşümleri, yeraltı sularını kontrol edebilmek için, belediyede bir birim kurulmalıdır. Birçok Büyükşehir’de bulunmasına rağmen Antalya’da yok maalesef. 7-8 biliminsanı ile koskoca bir kentin geleceğine yön verebilirsiniz. Ekonomisine katkıda bulunabilirsiniz. Bunlar çok ekonomik yük getirecek şeyler değildir. Aksine katkıda bulunacak şeylerdir’ diyerek deprem planının önemine vurgu yaptı.
Özel/Dilan ERAY