Nöbetçi Eczaneler
Son zamanlarda tüm dünya bunu tartışıyor. Hekimlerin kongrelerdeki gündem maddeleri arasında bu konu ilk sıralarda yer alıyor. Korunmasız cinsel ilişkiye rağmen genç, yeni evli çiftler neden çocuk sahibi olamıyor?
Son 50 yıl içinde insan sperm sayısı ve kalitesi yüzde 50, seminal hacmi de yüzde 25 oranında azaldı ve sperm şekil yapısındaki bozukluklar arttı. Korunmasız ilişkiye rağmen 12 ay içerisinde gebeliği yakalayamayan çiftlerin sayısına, ergenlik sorunları ve erken menopoz durumları eklendiğinde infertilite oranı yüzde 24’e yükseldi. Üstelik bu rakamlar son 20 yıl içinde iki katına çıktı.
Kadın Hastalıkları, Doğum ve Tüp Bebek Uzmanı Op. Dr. Seval Taşdemir, ‘Doğurganlığın değerlendirilmesinde çiftlere farklı testler uygulanır. Üroloji ve jinekoloji muayeneleri, hormon testleri, sperm analizi, enfeksiyon testleri sonrasında gebelik için uygun zaman ortaya konabilir. Muayene, sonrasında yapılan sperm analizi, kan testleri ile başlanıp gerekirse biyopsi, laparoskopi, histeroskopi, rahim filmi gibi daha ileri tetkikler yapılmalıdır. Bu testlerin detayı anne veya baba adayına özgü olarak planlanmalı ve çiftin durumuna göre değerlendirilmelidir’ diyor.
YAŞ, GENETİK VE ENFEKSİYONLAR
‘Kadınlarda rahim, yumurta tüpleri ve yumurtalıkların, erkeklerde ise testislerin normal çalışmasını bozacak enfeksiyonlar, gelişme bozuklukları, olası kist ve tümörler, hormonal dengesizlikler; çiftlerin istedikleri zaman çocuk sahibi olmaları konusunda olumsuzluk yaşamalarına sebep olur’ diyen Op. Dr. Seval Taşdemir, ‘Aynı zamanda yaş, genetik ve bağışıklık sisteminden kaynaklanan sorunlar, aşırı kilo, stres, yorgunluk, sigara, alkol ve genel beslenme alışkanlıkları, mesleki ortam ve özellikler, psikolojik durumlar veya geçirilmiş ameliyatlar da üreme sağlığını olumsuz etkileyebilir’ dedi.
ERKEN ERGENLİK KISIRLIĞA YOL AÇABİLİR
‘Ergenlik döneminde ailelerin çocuklarına dikkat etmeleri, gençlik döneminde onların çocuk sahibi olma şanslarını etkiler’ diyen Taşdemir, aileleri uyarıyor: ‘Ergenlik gecikmesi, erken ergenlik, aşırı kıllanma, erkek çocuklarında görülebilecek meme büyümesi, kızlarda erken ve düzensiz adet kanamaları gibi rahatsızlıklar; gençlikte ve ilerleyen yaşlarda kısırlığa neden olabilir. Bu konuda anne ve babaların dikkatli olması, çocuklarının ergenlik çağında üreme sağlığı konusunda uzman doktorlar tarafından takip edilmesi faydalı olur. Doğurganlığın değerlendirilmesinde rahim içerisindeki yapışıklıklar, adet düzensizlikleri ve rahim içi doku hasarlarının ileride gebelik kayıplarına ve tüplerde yapışıklıklara ve tıkanıklıklara neden olabileceği düşünülmelidir.’
KABAKULAK İLTİHABI
Op. Dr. Seval Taşdemir, erkek çocuğu olan anne-babaları da aynı şekilde daha dikkatli olmaları gerektiği konusunda uyardı: ‘Erkeklerin fertilitesi değerlendirilirken vücut içerisinde kalan testis durumu ile sık karşılaşılır. Bu durumun tespiti basittir ve anne-babalar tarafından bebeğin testisinin kontrolü yapılıp olası bir problemde zaman kaybetmeden doktora başvurulması doğru olacaktır. Aynı zamanda testis iltihabı da ileride kısırlığa neden olabilir. Ergenlik sonrası geçirilen Kabakulak hastalığı da testisleri olumsuz etkileyebilir; sperm sayısı, hareketi ve şekil bozukluğu etkilenebilir.’
‘Yaşların ilerlemesiyle gebelik şansını arttırmak için yumurta ve sperm dondurmak, doğurganlığın korunması için iyi bir yöntem olarak değerlendirilir’ diyen Op. Dr. Seval Taşdemir, ‘Bu durum ülkemizde ancak kanser hastalıkları ile ilgili ameliyatlar veya ilaç tedavileri öncesi resmi belge karşılığı yapılabiliyor’ diyor.