​Hayat kurtaran 7 ilk hamle!

Dünya İlkyardım Günü dolayısıyla Dr. Hazal Akgün, olasıdurumlarda yapılması ve yapılmaması gerekenleri maddeler halinde sıraladı

Sokakta, evde,
gündüz, gece… Boğaza bir şey kaçmasından zehirlenmeye, yanıktan kalp krizine…
Hiç beklemediğimiz bir anda kapımızı çalabilecek ciddi kazalarda ya da sağlık
sorunlarında ilk yardım uygulamalarına ne kadar hazırız? Hiç şüphesiz pek
çoğumuz acil durumlarda ilk yardım tekniklerini bilmiyoruz.Doktor
Hazal Akgün, “Acil durumlarda sağlık ekipleri gelinceye dek yapılan müdahaleler
doğru olmadığı zaman kişiye maalesef daha fazla zarar verilebiliyor hatta
ölümle sonuçlanabiliyor. Hızlı ve doğru ilk yardım uygulamaları ise hayat
kurtarıyor. Bunun için ilk yardım eğitimi almayı ihmal etmeyin” diyor. Dr.
Akgün, her yıl Eylül ayının 2. cumartesi, farkındalık yaratmak amacıyla
kutlanan Dünya İlk Yardım Günü kapsamında, en sık karşılaşılan kazalar ve
sağlık sorunlarında ilk yardım uygumalarını anlattı, önemli uyarılar ve
önerilerde bulundu. BAYILMAHasta ya da yaralıyı sırt üstü
yatırın ve ayaklarını 30 cm yukarı kaldırın. Solunum yolu açıklığını kontrol
edin, üzerini sıkan giysilerini gevşetin. Kusuyorsa başını yan pozisyonda
tutun. Hastanın bilinci açık değilse derhal ambulans çağırın.Bunları yapmayın: Ayılması için tokat
atmak, sarsmak, su dökmek, alkol ya da kolonya koklatmak gibi hareketlerden
kaçının.YANIKDerhal ambulans çağırın ve
yanık bölgesini tazyiksiz akan su altında tutun. Şişliğe karşı saat, yüzük,
bilezik vb takıları çıkarın. Yanan bölge genişse veya derinse, olası bir şok
tablosunu önlemek için 1 litre suya 1 çay kaşığı tuz katıp içirin ya da maden
suyu içirin.Bunları yapmayın: Yanan yere diş
macunu, yoğurt, işe yarayacağını düşündüğünüz kremler vb sürmeyin. Aksi halde
yanan bölge enfeksiyon kaparak daha fazla zarar görebilir. Sıcak gibi aşırı soğuk da yanığa sebep olacağından yanık bölgesine
doğrudan buz uygulamayın.KALP KRİZİAkgün,
“Hastayı derhal en yakın
sağlık kuruluşuna götürün veya ambulans çağırın. Ambulans gelinceye kadar
hareketsiz kalmasını sağlayın. Giysilerini gevşetin ve sakinleştirin. Bilinci
açıksa hastayı ‘yarı oturur’ pozisyonda (sırta yer ile 45 derece açı
oluşturacak şekilde pozisyon verin) bekletin. Ortam havadar değilse camları
açın. Bilinç kapalı, nabız alınamıyor veya solunum durmuşsa; sadece ilkyardımcı
sertifikası olan kişiler temel yaşam desteğine başlayabilir! Doğru yapılmayan
müdahaleler kişiye daha fazla zarar verebiliyor hatta ölüme yol açabiliyor.
Doğru ve hızlı ilk yardım uygulamaları ise hayat kurtarıyor. İlk yardım eğitimi
almayı ihmal etmeyin” diyor.Bunları yapmayın: Hastayı sırt üstü yatırmayın, efor
harcatmayın, öksürtmeye çalışmayın. Kalp krizinde ilk yardım rehberlerinde
öksürtmenin yeri yoktur. Çünkü öksürtme, kalp krizi şüpheli hasta için kanama
vb. istenmeyen sonuçlar doğurabilir.HAVALEYüksek ateşte çocukların her zaman
havale geçirme riski olduğu bilinmeli. Çocuğun koltuk altını, kasıklarını, el
bileğinin içleri gibi eklemlerini ılık suyla ıslatılmış bezle silin. Hastayı
ılık suyla ıslatılmış havlu ya da çarşafa sarın. Ateş bu yöntemle düşmüyorsa
oda sıcaklığında küvete sokun ve duş almasını sağlayın. Ateş düşmezse tıbbi
yardım isteyin.Bunları yapmayın:Çocuğu çok soğuk
suyun altına tutmayın. Titrediği veya üşüdüğünü söylediği için ateşli çocukları
sıkı giydirmek, kalın örtülerle örtmek ölümcül sonuçlar doğurabilir!ZEHİRLENMESindirim yolu ile zehirlenmede sadece
ağız zehirli maddeyle temas etmişse su ile çalkalayın. Zehirli madde el ile
temas etmişse sabunlu suyla yıkayın. Acil ambulans çağırın. Solunum yolu ile
zehirlenmede, cam, kapı vb açarak ortamı havalandırın ya da hastayı temiz
havaya çıkarın. Rahat nefes alabilmesi için yarı oturur pozisyonda tutun. Acil
ambulans çağırın.
Bunları yapmayın:Özellikle yakıcı
maddenin alındığı ve hasta, yaralının ne yiyip ne içtiğinin bilinmediği durumlarda
hastayı kusturmayın. Kimyasal maddelerde kusturma geçtiği yollarda tahribat
yaratabiliyor.KAN ŞEKERİNİN DÜŞMESİ
Akgün,
“Kan şekerinin ani düşmesi sonucu
kişide terleme, hızlı nabız, titreme, yorgunluk, bulantı ve aniden acıkma hissi
ortaya çıkar. Kan şekeri çok düşük olan hastalarda bilinçte alkol almış gibi
değişiklikler olabilir. Böyle birini gördüğümüzde bu durumu aklımıza getirmemiz
gerekir. Hastanın bilinci yerindeyse şekerli su verin. 15-20 dakikada
düzelmezse sırt üstü yatırarak ayaklarını 30 cm. kaldırın ve ambulans çağırın.
Kan şekeri düşük hastanın 2 adet kesme şeker yemesi hayat kurtarıcı olabiliyor”
diyor.Bunları yapmayın:Hastanın bilinci yutamayacak kadar
veya komutlarınıza yanıt veremeyecek kadar karışık ya da kapalı ise ağız
yoluyla bir şey vermeye çalışmayın.Derhal ambulans çağırın.BOĞAZA BİR ŞEY KAÇMASIBilinci açıksa da kapalıysa da hemen mutlaka ambulans
çağırın. Bu arada kişi
nefes alabiliyorsa ve bilinci açıksa öksürtün. Sırtına iki kürek kemiği arasına
5-7 kez vurun. Cisim çıkmadıysa arkadan sarılıp gövdesini kavrayın. Bir elinizi
yumruk yaparak, başparmak çıkıntısını midenin üst kısmına, göğüs kemiğinin
altına yerleştirin. Diğer elinizle, yumruk yapılan elinizi kavrayın. Kuvvetle
arkaya ve yukarı doğru bastırın. Cisim
çıkıncaya kadar tekrarlayın. Bilinç kapalıysa ambulans gelene kadartemel yaşam
desteği uygulaması yapın. Temel yaşam desteği uygulamasını sadece ilkyardımcı
sertifikası olan kişiler yapabilir!Bunları yapmayın:Kişinin
boğazına kaçan cismi elinizle çıkarmaya çalışmayın. Aksi takdirde cismi daha
ileri itip solunum yollarını kapatmanıza neden olabilir.